LỜI TỰA 
của Dịch giả   

Những bức tranh thuỷ mặc với những nét phác vừa mạnh mẽ vừa phóng khoáng và những vật thể không hoàn chỉnh như: một đoạn thân cây không gốc, không ngọn, một mái tranh, một vạt cỏ, vài bông lau … tượng trưng cốt gây mỹ cảm về sự còn thiếu, dở dang, chưa xong, không có lề lối, khuôn khổ nhất định. Một tác phẩm nghệ thuật cũng vậy, nhờ dừng lại ở chổ không thể nói, ở khoảng trống bát ngát, dường như không có điểm cuối, quanh co, ẩn ý, mà thi ca là cả một thế giới kì diệu sinh động, đầy sáng tạo. Nghệ thuật hội họa, thi ca và âm nhạc phương Đông đều bàng bạc phong cách siêu nhiên phát xuất từ cội nguồn minh triết Lão Trang và thiền học Trung Quốc, đó là tinh thần mỹ học lấy HƯ diễn THẬT, cái CÓ phát sinh cái KHÔNG. Nếu thi ca có đặc tính khơi gợi tư duy và cảm xúc của người đọc thì thơ thiền càng mở rộng khả năng này đến vô giới hạn. Tính hàm súc của thơ thiền đôi khi phi luận lý, ngôn ngữ trong thơ thiền có lúc vượt qua ý nghĩa thông thường để trở thành một thứ ký hiệu đặc thù nhằm đánh thức những tiềm năng sâu thẳm trong tâm hồn và kích thích sự hoạt động của trực giác cao nhất giúp người đọc thể nghiệm chân lý.
 

GIAO TỪ

Chơn Không vốn là tình thương hiểu biết
Là cội nguồn, là nguồn cội thường quen
Là cõi sáng tịch nhiên luôn thánh khiết
Đầy trăng sao vầy hội giữa vô biên.

Chơn Không, chính là quê hương muôn thuở, là nguồn cội vô cùng thân thiết. Mọi người đều từ đó ra đi, có người biết quay về và đang quay về. Có người quay về nhưng nửa đường lại trở gót. Có người chẳng chịu quay về. Biết nói sao hơn? Thôi thì! Dù ai mải mê rong ruổi trong bụi hồng mờ mịt hay sa lầy trong dục lạc tối tăm nhưng cũng có lúc quay về thôi! Vì đó là cõi sáng tịch nhiên luôn trong lành, bát ngát.

LỜI ĐẦU SÁCH

Sách Khúc Hát Tam Thiên gọi đủ là Khúc Hát Tam Thiên Tự (Khúc Hát Ba Ngàn Chữ- Tam Thiên Tự Nhất Khúc Ca三千字一曲謌) là một giáo trình Hán Nôm cơ bản do người Việt Nam biên soạn, gồm 2 quyển:

1. Huấn Mông Nhất Khúc Ca (Khúc Hát Vỡ Lòng)

2. Việt Nam Thiên Tự Thi

Quyển 1, Huấn Mông Nhất Khúc Ca là giáo trình Hán Nôm được soạn bởi cử nhân Nguyễn Đắc Thuyên, người Quảng Nam sống vào đời Thiệu Trị, bản Kim Ngọc Lâu Tạng do nhà Quảng Thạnh Nam phát hành. Nội dung gồm 138 bài, mỗi bài có 2 câu thơ lục bát 14 từ, tổng cộng 1.932 từ. Mỗi từ được bố cục:

LỜI NGỎ

Thiên tài là người có năng khiếu, năng lực phi thường hoặc có thành tựu vượt xa bất cứ những người nào khác trong cùng một lãnh vực. Họ thông minh cực kỳ, làm việc một cách xuất sắc hoặc đạt được thành tựu vĩ đại.

Thiên tài có thể là các nhà: tôn giáo, triết học, lãnh tụ, toán học, vật lý, hóa học, sinh học hoặc văn hào, thi sĩ, … Đó là những con người độc đáo đã góp phần hình thành phát triển và đôi khi làm thay đổi nền văn minh thế giới, khiến cho đời sống vật chất cùng tinh thần của nhân loại ngày càng cao.

LỜI ĐẦU SÁCH

Đường Tống là thời kỳ hoàng kim của thiền tông Trung Quốc và cũng là thời đại rất phồn vinh của xã hội Trung Quốc cổ đại. Đây tuyệt chẳng phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Vào thời Đường Tống, nhiều bậc Đại thiện tri thức có trí huệ và đạo đức kiêm ưu, lại thêm đại cơ đại dụng lần lượt xuất hiện khiến cho thiền tông phát huy quang đại. Bên cạnh đó, kinh tế xã hội phát triển cao độ là mảnh đất phì nhiêu, là nền tảng sâu dày cung cấp cho sự phát triển tư tưởng văn hóa. Sự giàu có sung túc là tố chất giúp cho xã hội văn minh biết thai nghén để sinh ra những nhân vật kiệt xuất trên các lãnh vực, và một số nhân vật tài hoa đã bộc lộ tư duy mang tính khai sáng mới mẻ sâu sắc. Thành quả tư tưởng của những nhân vật kiệt xuất không những thuộc về cá nhân hay đoàn thể, tông phái, lãnh vực nào đó, mà còn thuộc về toàn xã hội. Tư tưởng văn hóa ưu tú phản chiếu ánh hào quang rực rỡ của một xã hội phát triển, trong đó phải kể đến mảng tư tưởng văn hóa thiền tông.

LỜI NGỎ

Giữa vũ trụ bao la, mỗi con người là một dấu chân lạc đà bé bỏng trên sa mạc đã quên mất đường về chốn cũ. Phải chăng cuộc đời này là một cõi lưu đày và con người với nỗi sầu thiên cổ chỉ là kẻ mang niềm hoài vọng khôn nguôi đi tìm lại quê hương đã mất của mình. Nhưng với bậc đạo nhân thì khác: Thong dong một cõi đi về…

Với tấm lòng nghĩ thấu ngàn đời và con mắt trông khắp ba cõi, đạo nhân mở cho ta một không gian khoáng đạt, kìa quê hương đó, cõi đi về đó, chính là cõi Không, là phương trời Bát-nhã mênh mông.

Sách này dựa trên quyển Giang Hồ Phong Nguyệt Tập còn gọi Giang Hồ Tập, là thi ca hợp tập gồm 2 quyển do Thiền sư Tùng Pha Tông Khế biên tập vào đời Nguyên.

Nội dung “Giang Hồ Phong Nguyệt Tập” bao gồm những điều thu hoạch được trong quá trình tham học của các bậc Tôn túc khắp nơi, mượn cảnh trí thiên nhiên như gió mát, trăng thanh để bày tỏ cảnh giới chứng ngộ của mình. Ngài Tùng Pha sưu tập các kệ tụng của các thiền sư nổi tiếng làm ra từ niên hiệu Cảnh Định, Hàm Thuần đời Tống đến niên hiệu Diên Hựu, Chí Trị đời Nguyên rồi biên tập thành sách…Bên Nhật Bản cũng từng in ấn những bài kệ của các vị Tăng thuộc Ngũ Sơn Văn học.

Hán dịch: Cưu-ma-la-thập, Tông thông: Tăng Phụng Nghi
Việt dịch: Thích Nữ Tuệ Đăng

Duyển Khởi

Trí Phật sâu xa, bậc thông thái cũng không thấy đến chỗ tột cùng. Lời Phật nhiệm mầu, người tầm thường đâu có thể biết được manh mối. Ngài Không Sinh nói “Vô thuyết”, trời Đế Thích rải hoa, mối nghi thầm ném bỏ. Ngài Vô Trước lên cung trời Đâu Suất nghe kinh, vậy mà phân chia bộ loại vẫn còn sai. Thế mới biết Bát-nhã vô biên và chỉ nhận kim cang là bậc nhất. Nghiên cứu tận tường không phải dễ, người tin nhận được cũng thật là hiếm có.

HƯƠNG THIỀN Còn Đượm - THE FRAGRANCE OF MEDITATION REMAINS IMBIBE
Tác giả : GUNAPAYUTA
LỜI GIỚI THIỆU

Đức Phật Thích-ca Mâu-ni thị hiện nhập diệt đã hơn hai mươi lăm thế kỷ, nhưng trí tuệ siêu việt, đạo đức cao thâm của Ngài vẫn còn mãi với thời gian. Trí tuệ và đạo đức ấy há chẳng phải từ công phu thiền định mà có? Cho nên nói hương thiền còn đượm!

Tỳ kheo Huệ Nguyên, một thiền sư đời Lê vào thế kỷ 18, viết lời tựa sách Tuệ Trung thượng sĩ ngữ lục có câu:

TÔNG CẢNH LỤC

Nguyên tác Thiền sư Diên Thọ - Tuệ Đăng & Hân Mẫn dịch

Đời Đại Tống, nước Ngô Việt, tọa chủ Chùa Tuệ Nhật, thiền sư Vĩnh Minh, Diên Thọ biên tập

Nguồn chân lặng lẽ, biển giác trong lặng, dứt bặt danh tướng, tuyệt dấu năng sở. Ban sơ bất giác chợt khởi tâm động niệm thành nguyên do của nghiệp thức là lỗi của giác minh. [415c] Nhân “minh” khởi “chiếu”, kiến phần bỗng khởi, tùy chiếu lập trần, tướng phần bày ra. Như gương hiện hình tượng chợt khởi thân căn, kế đến tùy tưởng mà thế giới thành sai biện, sau đó nhân trí mà có sự yêu ghét chẳng đồng. Từ đây quên chân, mất tính, chấp tướng theo danh, tình trần trệ trước, kết sóng thức tương tục, khóa kín chân giác vào đêm mộng, trầm mê trong ba cõi, mù lòa trí nhãn nơi đường tăm tối, lăn lóc tới lui trong chín nẻo, bị khổ não vì nghiệp ràng buộc, mất cửa giải thoát.